Aalscholver
De aalscholver is een grote, zwarte, visetende vogel met een gehaakte snavel. Je ziet de aalscholver meestal ronddobberen op zee, in meren of vijvers, of op een zonnige plek waar hij met gespreide vleugels zit om ze te laten drogen.
Tot 25 jaar
Vis. Hij heeft geen voorkeur voor bepaalde vissoorten: aalscholvers eten wat ze kunnen vangen.
Tijdens de broedtijd leeft de aalscholver in een kolonie. Buiten de broedtijd niet.
In de buurt van zout en zoet water. De aalscholver broedt graag in kolonies bij visrijk water. Aan de kust zoekt hij vaak de duinen, kwelders en eilanden op.
Over het algemeen is het een stille vogel, maar in kolonies produceert de aalscholver allerlei kwakende en krakende binnensmondsegeluiden.
De aalscholver houdt zijn baltsritueel op het nest. Daar lokt hij overvliegende vrouwtjes met zijn fel afstekende witte dijen.
Hoe herken je de aalscholver?
- De aalscholver is een grote, zwarte vogel met lange, dikke hals
- Hij heeft bronsgetinte veren met een schubtekening.
- De aalscholver heeft een opvallend witte wang en een gele plek op de plaats van de aanhechting van de bek.
- Zijn snavel is lang en lichtgrijs, en heeft een haakvormige punt om vissen te kunnen vasthaken.
- Dankzij de zwemvliezen tussen zijn voortenen kan de aalscholver zwemmen. Hij vangt vis door te duiken.
- Een jonge aalscholver kan je herkennen aan de witte veren op de keel, borst en buik. Deze worden geleidelijk vervangen door zwarte veren gedurende hun eerste levensjaren.
In het voorjaar zijn de aalscholvers het mooist. Dan hebben ze witte veren op hun wangen en dijen, en zilverwitte manen op hun kruin en in hun nek. De onbevederde keel van de aalscholver kleurt dan geel. In het broedseizoen verdwijnt dit prachtkleed.
De aalscholver zit vaak met uitgespreide vleugels op een rots, ponton, paal, op de grond of in een boom om hun verenkleed te laten drogen. De veren van een aalscholver worden natter dan bij andere watervogels. De aalscholver kan namelijk alle lucht uit zijn veren persen, en de bijzondere structuur van de vleugelveren maakt dat er daar water kan binnendringen. Hierdoor kan hij gemakkelijker en dieper duiken naar vis. Het zijn dus enkel de vleugels die nat worden, het lichaam blijft droog en beschermd om warmteverlies te beperken.
Het geluid van de aalscholver
Over het algemeen is het een stille vogel, maar in kolonies produceert de aalscholver allerlei kwakende en krakende binnensmondsegeluiden. Volwassen vogels roepen vaak "rraaaahhh", de jongen kokken en kekkeren. Buiten het broedseizoen hoor je hen zelden.
Hoe leeft de aalscholver
Wat eet de aalscholver?
Aalscholvers eten bijna uitsluitend vis. Hierbij hebben ze geen voorkeur voor bepaalde vissoorten: aalscholvers eten wat ze kunnen vangen. Snellere soorten zijn moeilijker vangbaar dan tragere. Ook de grootte is van belang: kleinere vissen kunnen gemakkelijker worden doorgeslikt dan grotere, al gebeurt het regelmatig dat aalscholvers (te) grote vissen vangen die ze dan niet krijgen doorgeslikt. Een volwassen aalscholver eet per dag gemiddeld 500 gram vis. Die hoeveelheid kan sterk variëren doorheen het seizoen. Vissen worden integraal ingeslikt en verteerd. Grotere en dikkere visbeenderen kunnen vaak niet volledig worden verteerd en worden dan half verteerd uitgebraakt in braakballen. De jongen worden gevoed door de oudervogels die het half verteerde voedsel opbraken.
Hoe plant de aalscholver zich voort?
In België broeden aalscholvers alleen in bomen, maar in andere landen wordt ook gebroed op rotskliffen, op elektriciteitsmasten of op de grond. In grotere boomkolonies sterven de broedbomen vaak af als een gevolg van de uitwerpselen van de aalscholvers.
In de eerste weken van februari worden de eerste nesten bezet en worden de eerste eieren gelegd. Nestbouw verloopt echter sterk gespreid over het broedseizoen en kan tot in juni plaatsvinden, op het ogenblik dat elders in de kolonie de eerste jongen al zijn uitgevlogen. De jongen worden gevoed door de oudervogels die half verteerd voedsel opbraken. Het voedsel voor de jongen wordt doorgaans gezocht in een straal van 15 tot 20 km rond de broedkolonie.
Beelden
Wist je dat?
Waar vind je de aalscholver?
De aalscholver is een trekvogel, maar het hele jaar door kan je hem in Vlaanderen waarnemen. Je kan de soort gemakkelijk waarnemen in de broedkolonies, die worden bezet vanaf de eerste weken van februari. Bekende, grote kolonies vind je in de Eendenkooi van Merkem, in het Broek De Naeyer in Willebroek en in de Bourgoyen-Ossemeersen in Gent. Sommige aalscholvers trekken in het najaar weg richting zuid, terwijl andere dicht in de buurt van de broedgebieden blijven. Tijdens de najaarstrek kan je op sommige dagen (vooral in de eerste helft van oktober) grote aantallen (vaak in V-formatie) zien overvliegen.
> Bekijk deze soort op waarnemingen.be
Komt de aalscholver veel voor?
Volgens de Europese Vogelrichtlijnen is het een beschermde soort. In Vlaanderen broedde er ongeveer 1.200 - 1.500 aalscholverparen. In Vlaanderen is de aalscholver zowat overal te vinden. In de winterperiode verblijven er zo'n 5.000 en die hebben dagelijks 2,5 ton vis nodig om in leven te blijven.
Waargenomen in deze natuurgebieden
Start tijdig met het voederen van de vogels in je tuin
Help de aalscholver
Leer soorten herkennen en geef je waarnemingen door
Trek met je telefoon naar buiten en identificeer soorten met de gratis app ObsIdentify: de natuurherkenner in je broekzak. Door je waarnemingen op te slaan, lever je tegelijk een belangrijke bijdrage aan het onderzoek rond soorten. Download de app hier:
Ontvang nieuws over onze natuur en activiteiten rechtstreeks in je mailbox.
Abonneer je op onze nieuwsbrief