Lid worden

Vosje

Tawny mining bee

Andrena fulva

Apidae

Het vosje behoort tot de groep van de zandbijen en graaft haar nest onder de grond, liefst op plaatsen met een lage begroeiing. De soort is in België vrij algemeen.

Grootte

10 - 14 mm

Favoriete maaltijd

Stuifmeel van fruitbomen

Status

Algemeen

Woonplaats

Nestje in de grond op weinig begroeide plekken in zon of halfschaduw. Hierbij verkiest ze over het algemeen open graslanden, parken, tuinen en open bossen.

Afkomst

Inheems

Hoe herken je het vosje?

Het vrouwtje is vrij groot (12 - 14 mm), heeft een dichte, vosbruine beharing op borststuk en achterlijf, en een zwarte kop en poten. Ze lijkt wat op een hommel, maar kan met geen enkele andere soort verward worden.
De mannetjes zijn slanker en wat kleiner (10 - 12 mm), hebben een minder dichte beharing en zijn duidelijk herkenbaar aan hun witte baard.

Het vosje is één van onze opvallendste lentesoorten. De mannetjes verschijnen enkele dagen eerder dan de vrouwtjes, midden maart. Ze hebben één enkele vliegperiode van maart tot eind mei.

Lijkt op

Gehoornde metselbij

Hoe leeft het vosje?

Wat eet het vosje

Volwassen vosjes voeden zich met nectar. Het vrouwtje verzamelt stuifmeel als voedselbron voor de larven op diverse lentebloeiers. Ze heeft een voorkeur voor ribes soorten, zoals rode bes, zwarte bes en kruisbes en voor fruitbomen zoals appel, peer of kers. In bosgebieden vliegt ze ook vaak op bosbessoorten.

Maarten Jacobs

Beelden

Waarnemingen - Swa Aerts

Waarnemingen - Luc Verhelst

Waarnemingen - Leo Janssen

Waarnemingen - Jelle Devalez

Waarnemingen - Jean-Sébastien Rousseau-Piot

Wist je dat?

Het vosje is ongevaarlijk voor mensen en huisdieren.
Vosjes zijn graag geziene gasten bij tuiniers. Door hun dichte en lange beharing zijn het goede bestuivers.
Nest-aggregaties van vosjes kunnen tot 1.000 nestelende vrouwtjes bevatten. Deze aggregaties kunnen voor vele jaren behouden blijven op dezelfde locatie.
Het vosje heeft ook parasieten. Zowel de signaalwespbij (Nomada signata) als de sierlijke wespbij (Nomada panzeri) staan bekend als koekoeksbijen, die de nesten van het vosje binnendringen en hun eitjes leggen op de verzamelde stuifmeelvoorraad.

Waar vind je het vosje?

Het vosje leeft in tuinen, boomgaarden, parken en op kalkrijke graslanden, maar is ook veel in steden te zien. Vosjes nestelen in de grond op weinig begroeide plekken in zon of halfschaduw. De nesten zijn vaak in groepjes te vinden in gazons, bloembedden of gemaaide wegbermen. De soort leeft in tuinen, boomgaarden, parken en op kalkrijke graslanden, maar is ook veel in steden en dorpen te zien.

Bekijk deze soort op waarnemingen.be

Komt het vosje veel voor?

De soort vliegt van eind maart tot eind mei. Ga in parken, bossen en tuinen op zoek naar kegelvormige hoopjes aarde met een gaatje in het midden. De vulkaanachtige bergjes van uitgegraven zand kunnen namelijk een aanwijzing zijn voor de nestingangen van vosjes. Verder is het ook mogelijk om het vosje op de voedselplanten aan te treffen.

Help het vosje

Wat kan jij doen?

Voor bijen is het belangrijk dat er voldoende (zonnige) nestplaatsen en bloemen in de buurt zijn. Hoe meer nestplaatsen en variatie in de plantengroei, hoe meer bijen.
Gebruik geen pesticiden in je tuin of op je stoep. Hoe selectief ook zo’n “wondermiddel” mag werken, er is altijd wel een schadelijk effect voor bijen en andere dieren.
Zorg voor de juiste planten in je tuin, binnentuin of op het balkon.
Bij aanschaf van planten moet je erop letten om geen variëteiten te kopen met dubbele, gevulde bloemen. Bij dubbele bloemen zijn de meeldraden en stampers vervangen door felgekleurde kroonbladeren. Mooi om te zien, maar van weinig nut voor insecten aangezien er geen nectar of stuifmeel te rapen valt.

Wat doet Natuurpunt?

In samenwerking met de Franse bijenwerkgroep Observatoire des Abeilles en de Britse bijenwerkgroep BWARS lanceerde Natuurpunt op 4 mei 2012 een oproep om waarnemingen van de soort in te voeren op www.waarnemingen.be. Het doel was de actuele verspreiding van deze soort beter in kaart te brengen.